TRIZ a innowacyjność

Twój koszyk 0
No products in the cart.

Wstęp

Raport porównawczy „TRIZ a innowacyjność” w swoich założeniach ma przybliżyć Państwu dane dotyczące statystycznego ujęcia potencjału innowacyjnego wybranych państw na świecie oraz wykorzystywania przez nich metodologii Teorii Rozwiązywania Innowacyjnych Zadań.

Jego głównym celem jest zasygnalizowanie i zbadanie korelacji, jakie mogą występować pomiędzy innowacyjnym potencjałem oraz – co szczególnie istotne z perspektywy przeprowadzonej analizy – widocznym wpływem zastosowania TRIZ na liczbę patentów uzyskanych przez dane państwo. Zestawienie to nie jest usiłowaniem odnalezienia zależności pomiędzy źródłem innowacyjności i Teorią Rozwiązywania Innowacyjnych Zadań, a próbą rzetelnego zbadania potencjalnego występowania cech wspólnych pomiędzy tymi dwoma wskaźnikami na podstawie na istniejących, ogólnodostępnych danych, co ma przyczynić się do dalszych dyskusji na ten temat.

Życzę Państwu miłej i inspirującej lektury,

Piotr Karendał

Źródła danych porównawczych

Niniejsze zestawienie wykorzystuje, w celach porównawczych, kilka niezależnych względem siebie źródeł danych, co pozwala na jak najszerszą dywersyfikację i jak najbardziej rzetelne podejście do opisywanego problemu. W odniesieniu do statystyk prezentujących obraz TRIZ na świecie użyto informacji znajdujących się w bazie Międzynarodowej Asocjacji TRIZ (matriz.org.) oraz wcześniejszego raportu przygotowanego przez zespół Novismo „TRIZ na świecie”, korzystającego ze wspomnianej bazy. Statystyki dotyczące potencjału innowacyjności poszczególnych państw zaczerpnięte zostały z raportu Komisji Europejskiej Innovation Union Scoreboard 2014. Informacje o liczbie patentów uzyskanych przez poszczególne państwa pochodzą z danych Amerykańskiego Urzędu Patentowego (United States Patent and Trademark Office – USPTO) oraz Światowej Organizacji Własności Intelektualnej (World Intellectual Property Organization – WIPO).

Warto również skupić się na pojęciu współczynnika innowacyjności, będącego punktem wyjścia dla niniejszego raportu, a także wyjaśnić jakie wskaźniki wchodzą w skład tego rozbudowanego terminu. W celach jego zmierzenia zdecydowano się na porównanie i średnie zestawienie 25 różnych wskaźników, podzielonych na 3 główne grupy takie jak: Instytucje wspomagające, Działania firm oraz Produkcja. Dodatkowo główne grupy wskaźnikowe podzielono, w obrębie każdej z nich, na szczegółowe podgrupy. Analizowane wartości dotyczą zaś średniego udziału procentowego każdego z badanych państw w poszczególnych podgrupach. Wszystkie analizowane w raporcie Innovation Union Scoreboard 2014 wskaźniki zamieszczone są w tabeli poniżej:

Jak widać, pojęcie współczynnika innowacyjności zostało potraktowane tu kompleksowo i wieloaspektowo, co pozwala na założenie wysokiej prawdopodobności przedstawionych statystyk oraz, co równie ważne, dużej trafności oraz rzetelności prezentowanych danych. Jednakże już na samym początku należy zaznaczyć, że, paradoksalnie, wieloaspektowość prezentowanych danych sprawia, że korelacja TRIZ-współczynnik innowacyjności nie może być traktowana jako dowód potwierdzający zależność pomiędzy stosowaniem metodologii Teorii Rozwiązywania Innowacyjnych Zadań a wysokością wspomnianego współczynnika. Dzieje się tak ponieważ TRIZ, siłą rzeczy, nie może mieć wpływu na wiele spośród wskaźników prezentowanych w tabeli 1, które są istotne przy ustalaniu potencjału innowacyjnego poszczególnych państw. Nie znaczy to jednak, że sprawdzając potencjalny związek pomiędzy tymi dwiema zmiennymi nie można dostrzec pewnych zależności.

Współczynnik innowacyjności a stosowanie TRIZ

Aby jak najrzetelniej przedstawić poszczególne wyniki w stosowaniu metodologii Teorii Rozwiązywania Innowacyjnych Zadań przez poszczególne państwa na świecie, a także zobrazować liczbę uzyskanych przez nie certyfikacji, zamieszczono poniższą tabelę:

Analiza powyższej tabeli oraz szczegółowe dane dotyczące poszczególnych stopni certyfikacji w danym kraju, a także procentowych udziałów pomiędzy nimi znajdują się w raporcie „TRIZ na świecie” i bezzasadnym jest dokonywanie jej po raz kolejny. Dane odnośnie ogólnej liczby certyfikacji zostały tu zamieszczone jedynie jako materiał pomocniczy do analizy współczynnika innowacyjności na świecie:

Zaprezentowane powyżej dane odnoszą się do ogólnego wskaźnika innowacyjności na świecie. Wartości wskaźnikowe, jakie uzyskały poszczególne państwa dla innowacyjności, odnoszą się do obliczonych wartości benchmarkowych każdego z nich, gdzie wartość 0 oznacza brak innowacyjności a wartość 1 pełną innowacyjność. Dodatkowo w celach porównawczych została zamieszczona tu średnia dla Unii Europejskiej. Jeżeli zaś chodzi o wykorzystanie TRIZ w poszczególnych państwach, zdecydowano się tu na wyróżnienie kolorem zielonym tych państw, które mogą poszczycić się co najmniej setką certyfikowanych specjalistów, a więc spełniają kryterium powszechności stosowania metodologii Teorii Rozwiązywania Innowacyjnych Zadań. Choć uwagi co do niemożności ustalenia niepodważalnej korelacji pomiędzy stosowaniem TRIZ a uzyskaniem wysokiego wyniku potencjału innowacyjności są w pełni uzasadnione, to warto zwrócić tu uwagę, że niemal połowa z trzynastu państw, które uzyskały wyższy wynik niż średnia obliczona dla Unii Europejskiej, powszechnie korzysta z TRIZ. Wyniki gorsze uzyskały jedynie Włochy, Chiny i Rosja, choć, zwłaszcza w przypadku Chin można oczekiwać, że tak niskie rezultaty nie są spowodowane uzyskiwaną liczbą patentów, a więc głównym wskaźnikiem, na który TRIZ ma bezpośredni wpływ. Czynnikiem, który ma większy wpływ na odległe miejsce w powyższej klasyfikacji, może być niedostateczna infrastruktura, niski udział małych i średnich przedsiębiorstw w innowacjach, bądź też niewielki procent populacji z wyższym wykształceniem, co zwłaszcza w przypadku Rosji i Chin może wynikać ze specyfiki tych krajów. Jeżeli chodzi o Polskę, to uzyskała ona niestety bardzo słaby wynik. Choć nie jest najsłabsza w całej Europie, musi jeszcze przejść długą drogę, aby uzyskać status państwa innowacyjnego. Niedobory widoczne niemalże we wszystkich wskaźnikach innowacyjności są tu bardzo wyraźne, dlatego też, wobec wielu trudności, zwłaszcza infrastrukturalnych, zasadnym wydaje się pytanie o charakter zmiany, która mogłaby przynieść tu dobre rezultaty. Z pewnością, pod rozwagę należy wziąć tu kwestię implementacji TRIZ, który w swoich założeniach opiera się na wykorzystaniu ograniczonych zasobów, co, szczególnie wobec obecnej sytuacji Polski, może w stosunkowo krótkim czasie poprawić jej wyniki. Interesującym rozwiązaniem może też być szersze zainteresowanie TRIZ-Pedagogiką, która pozwoli przygotować przyszłe pokolenia wynalazców przy stosunkowo niewielkich nakładach. Jednakże w tym przypadku w pierwszej kolejności należy poczynić inwestycję w kompetentną kadrę zdolną odpowiednio przekazać założenia TRIZ młodym pokoleniom. Wydaje się jednak, że przy ograniczonych możliwościach Polski, zwłaszcza jeżeli chodzi o niezbędną infrastrukturę, inwestycja taka może okazać się niezwykle cenna w dłuższej perspektywie. Warto jeszcze powrócić do krajów, które uzyskały wyniki powyżej średniej. O ile bezpośrednia korelacja TRIZ-współczynnik innowacyjności (w której TRIZ jest zmienną niezależną) nie jest możliwa, przynajmniej na tym etapie, do stwierdzenia, to należy zastanowić się nad sytuacją odwrotną. Bez wątpienia metodologia TRIZ jest wykorzystywana przez kraje mogące poszczycić się wysokim współczynnikiem innowacyjności, dodajmy, współczynnikiem dokładnie i rzetelnie zbadanym przez Komisję Europejską, nie wydaje się też aby fakt powszechności wykorzystywania Teorii w tych krajach był przypadkowy – certyfikaty zdobywane są tam dość systematycznie. Co zatem może sprawiać, że, pomimo niemożności określenia pewnej korelacji, TRIZ jest w nich używany? Odpowiedzi na tak postawione pytanie badawcze, będące bezpośrednią przyczyną powstania niniejszego raportu, należy poszukać we wskaźniku, który może być regulowany przez Teorię Rozwiązywania Innowacyjnych zadań, a więc liczbie patentów uzyskiwanych w poszczególnych krajach.

Uzyskiwanie patentów a stosowanie TRIZ

W celu jak najdokładniejszego zbadania występowania możliwego powiązania pomiędzy tymi dwiema zmiennymi, zdecydowano się na przeanalizowanie danych pochodzących z dwóch, niezależnych względem siebie źródeł danych – Światowej Organizacji Własności Intelektualnej (World Intellectual Property Organization – WIPO) oraz Amerykańskiego Urzędu Patentowego (United States Patent and Trademark Office – USPTO). Warto wyjaśnić, że w przypadku danych pochodzących od WIPO statystyki dotyczą wszystkich zgłoszeń patentowych, jakie dany kraj dokonał w ciągu analizowanego roku. W przypadku danych USPTO statystyki dotyczą jedynie tzw. „utility patents” – przetłumaczonych na potrzeby niniejszego opracowania jako „patenty innowacyjne”, które zostały zarejestrowane na rynku amerykańskim.

Zanim przejdziemy do analizy zgromadzonych danych, warto poświęcić chwilę na objaśnienia, jak należy odczytywać powyższą tabelę (uwaga ta dotyczy wszystkich tabel tego typu). Zaznaczenie danego państwa pogrubieniem oznacza, że stosuje ono TRIZ. Rok, w którym po raz pierwszy dane państwo zostało wyszczególnione w ten sposób, oznacza datę rozpoczęcia szkoleń TRIZ. W przypadku Chin, Tajwanu oraz Indii nie udało się potwierdzić dokładnej daty rozpoczęcia certyfikacji, dlatego też odwołano się tu do danych MA TRIZ i najwcześniej zarejestrowanych dat rozpoczęcia certyfikacji w poszczególnych krajach. Oznaczenie danego państwa kolorem zielonym oznacza jego awans w klasyfikacji w stosunku do roku poprzedniego, kolor czerwony oznacza spadek, czarny zaś zachowanie poprzedniej pozycji. W przypadku patentów uzyskanych przez poszczególne państwa zastosowano podobną analogię: kolor zielony oznacza wzrost liczby zgłoszeń patentowych w stosunku do poprzedniego roku, a czerwony spadek. Gwiazdką zostały wyróżnione te kraje wobec których zastosowane zostały dodatkowe wyjaśnienia. Każda tabela ukazuje dwadzieścia pięć pierwszych miejsc w klasyfikacjach patentowych oraz, jeżeli było to możliwe, miejsce Polski w każdym rankingu.

Choć w analizowanym okresie liczba państw korzystających z TRIZ była stosunkowo niewielka, warto zwrócić uwagę na wyraźną tendencję wzrostową państw, które więcej niż 5 lat wykorzystywały metodologię TRIZ. Zauważalne jest również to, że pod koniec analizowanego okresu trzy z pierwszych pięciu krajów o największej liczbie zgłoszeń patentowych zaimplementowały Teorię Rozwiązywania Innowacyjnych Zadań u siebie. Choć jest to jeszcze zbyt krótki odcinek czasowy, warto zaakcentować już te tendencje. Warto zaznaczyć tu jeszcze dominującą pozycję Japonii oraz bardzo dużą tendencję wzrostową Chin.

Lata 2000-2004 przyniosły kolejne zmiany pozwalające na wywnioskowanie pewnych cech charakterystycznych. Niezmiennym liderem w ilości zgłoszeń patentowych pozostawała Japonia, choć nie odnotowała ona już tak wyraźnego wzrostu jak w poprzednich latach. Natomiast Chiny pozostały najlepiej rozwijającym się pod tym względem państwem na świecie. Warto też odnotować systematyczny, a co najważniejsze, duży wzrost zgłoszeń patentowych przez Koreę Południową i USA, w których wraz ze wzrostem liczby patentów następował wzrost liczby certyfikowanych osób. W analizowanym okresie zastanawiać może spadająca liczba zgłoszeń patentowych w Niemczech (które pomimo tendencji spadkowej pozostały w pierwszej piątce klasyfikacji), Rosji oraz Wielkiej Brytanii. O ile trudności Rosji mogą być tłumaczone jej wewnętrznymi problemami, to spadek Wielkiej Brytanii, w perspektywie przyjętej hipotezy badawczej może zaskakiwać, zwłaszcza że w przypadku ilości zgłoszeń patentowych jest on dość wyraźny. Jeżeli zaś chodzi o Włochy, kraj który rozpoczął szkolenia od 2000 roku, nie widzimy tu znaczących zmian. Warto podjąć próbę wyjaśnienia tak różnych wyników uzyskanych przez poszczególne kraje. Nie można pominąć tu faktu, że ogólna tendencja światowa w analizowanym okresie, aż do roku 2004, była spadkowa – jedynie pierwsze pięć państw notowało tu wzrosty. Choć dane odnośnie liczby certyfikowanych osób w poszczególnych państwach niestety nie są dostępne, przypuszczać można, że kwestia ilości wspomnianych certyfikacji jest równie ważna. Co więcej, już na tym etapie widać, że sam czas od momentu wdrożenia szkoleń TRIZ w oderwaniu od wzrostu liczby certyfikacji nie jest tu czynnikiem decydującym.

Kolejny analizowany okres – 2005-2009 przynosi bardzo poważną zmianę jeżeli chodzi o lidera klasyfikacji: USA od 2006 roku wyprzedza Japonię jeżeli chodzi o liczbę zgłoszeń patentowych. Należy też odnotować bardzo duży wzrost liczby zgłoszonych patentów w Korei Południowej, systematyczny wzrost Rosji oraz Włoch, tendencję wzrostową w Niemczech, coraz gorsze wyniki Wielkiej Brytanii, a także pojawienie się dwóch nowych krajów szkolących TRIZ na szeroką skalę – Indii oraz najdynamiczniej rozwijających się Chin. Warto również zwrócić uwagę, że w 2009 roku aż siedem krajów z pierwszej dziesiątki klasyfikacji wprowadziło już TRIZ u siebie. Zauważyć możemy też, że – poza Wielką Brytanią – długa perspektywa stosowania metodologii Teorii Rozwiązywania Innowacyjnych Zadań w połączeniu ze wzrostem liczby certyfikacji przyniosła za sobą albo znaczne zwiększenie liczby zgłoszeń patentowych, albo też utrzymanie jej na wysokim poziomie.

Ostatni z analizowanych okresów, jeżeli chodzi o dane pochodzące od WIPO, wydaje się potwierdzać poprzednio stwierdzone tendencje. Rozpędzone Chiny korzystające z TRIZ wyprzedziły w 2011 roku USA, które pomimo tego spadku zachowały zwyżkową tendencję, podobnie jak Korea Południowa. Dysponując ogólnodostępnymi danymi z MA TRIZ stwierdzić można, że był to czas intensywnych szkoleń w opisywanych krajach. Podobnie dobre tendencje utrzymywały się w Niemczech, Rosji, Indiach, a nawet w Wielkiej Brytanii, która zdołała powstrzymać dotychczasowe spadki. Włochy, pomimo dość zbliżonego bilansu na przestrzeni lat, w ostatnim analizowanym tu okresie zaliczyły spadek. Choć nie jest to oczywiście niepodważalny dowód, warto zaznaczyć, że tylko jeden kraj z pierwszej piątki współczesnych liderów zgłoszeń patentowych na świecie nie stosuje powszechnie metodologii TRIZ. Analizując zaś drogę poszczególnych krajów zauważyć można, że wraz ze wzrostem liczby certyfikatów oraz czasowej perspektywy, kiedy osoby certyfikowane mogły zacząć działać, wzrastała również liczba patentów.

Aby uzyskać możliwie jak najszersze spojrzenie na analizowane zagadnienie, warto również odnieść się do danych Amerykańskiego Urzędu Patentowego. Wybór takiego źródła danych jest uzasadniony z kilku powodów. Po pierwsze jest to uznane na świecie, wiarygodne źródło sprawdzonych danych, po drugie, biorąc pod uwagę możliwość udziału TRIZ w tworzeniu innowacji, statystyki przedstawione przez USPTO koncentrują się na wspomnianych już wcześniej „utility patents”, które na potrzeby niniejszego raportu przetłumaczone zostały jako „patenty innowacyjne”, definiowane jako nowe technologie, procesy, urządzenia bądź też znaczące ulepszenia istniejących już wytworów, wreszcie po trzecie, dane te dotyczą rynku amerykańskiego, a więc ciągle największego i najbardziej miarodajnego rynku na świecie. Warto zwrócić tu jeszcze uwagę, że ze względu na wspomniany wcześniej fakt, USA są tu jedynie wymienione, a nie uwzględniane w klasyfikacji, ponieważ oczywistym jest, że na amerykańskim rynku reprezentanci USA uzyskują najwyższe wyniki.

Analizowany okres przynosi umiarkowaną liczbę krajów stosujących metodologię Teorii Rozwiązywania Innowacyjnych Zadań. O dłuższej perspektywie używania TRIZ możemy mówić tu jedynie w przypadku Niemiec, Holandii, Austrii oraz Rosji. We wszystkich państwach odnotować można tendencję wzrostową w przyznanych na amerykańskim rynku patentach, choć jedynie Niemcy zajmują tu czołowe miejsce. Warto też odnotować przystąpienie Wielkiej Brytanii (1998) oraz Korei Południowej (1999) do państw, które zaimplementowały TRIZ, pod koniec analizowanego okresu.

Kolejne lata, 2000-2004, oprócz zwiększenia się liczby krajów stosujących TRIZ, przynoszą stały wzrost liczby przyznanych patentów w Niemczech oraz Korei Południowej – aż do 2004, który jednak był ogólnie słabszym rokiem jeżeli chodzi o liczbę patentów na rynku amerykańskim. Pozostałe kraje, takie jak Wielka Brytania, Holandia oraz Austria zachowały liczby otrzymywanych patentów na względnie takim samym poziomie, podobnie jak nowe w tym zestawieniu Włochy. Najgorzej wypada tu Rosja, którą jednak usprawiedliwiać może fakt, że po rozpadzie Związku Radzieckiego duża część wybitnych specjalistów TRIZ coraz częściej decydowała się na wyjazdy za granicę. Systematyczny spadek Rosji w latach 1995-2004 w niniejszej klasyfikacji można po części wytłumaczyć zatem tym bardzo ważnym czynnikiem. Warto odnotować tu też systematyczny wzrost pozycji, jaką osiągały Chiny w analizowanym okresie.

Kolejny analizowany okres, po znacznym wzroście obserwowanym w roku 2006, przynosi niewielkie zmiany, jeżeli chodzi o liczbę patentów w poszczególnych krajach. Wyjątkiem jest tu jedynie Korea Południowa, która odnotowuje bardzo duży przyrost liczby przyznanych patentów. Warto odnotować też wyraźne tendencje spadkowe w roku 2005 oraz 2007, które dotknęły niemalże wszystkie ujęte w statystyce kraje. Końcówka analizowanego okresu, rok 2009, przynosi kolejne kraje szeroko stosujące TRIZ: Tajwan, Chiny oraz Indie. Jeżeli chodzi zaś o obserwowalne tendencje, to można stwierdzić tu, zwłaszcza jeśli chodzi o ostatnie dwa lata niniejszej klasyfikacji, że wzrost wykwalifikowanych specjalistów TRIZ jest tu dość mocno powiązany ze wzrostową bądź też utrzymującą się na wysokim poziomie liczbą patentów. Pod koniec 2009 roku połowa krajów z pierwszej dziesiątki wykorzystywała u siebie metodologię Teorii Rozwiązywania Innowacyjnych Zadań.

Ostatni z analizowanych okresów, w którym dodatkowo dostępne są szczegółowe dane odnośnie liczby certyfikacji w poszczególnych krajach, przyniósł bardzo widoczną tendencję, która dodatkowo pokrywa się z zaobserwowanymi prawidłowościami w uprzednio analizowanych danych odnoszących się do ogólnej liczby zgłoszeń patentowych na świecie. Najbardziej istotną kwestią jest tu wzrost liczby certyfikowanych osób. Lata 2009-2013 to okres intensywnych certyfikacji zwłaszcza w Korei Południowej, Niemczech, Tajwanie oraz Chinach. Potwierdza się zatem, że od rozpoczęcia masowego certyfikowania musi upłynąć nieco czasu zanim specjaliści TRIZ zaczną tworzyć innowacyjne patenty. Jednak gdy już zaczną i gdy proces certyfikowania nie zostanie zahamowany, następuje znaczny wzrost zgłoszeń patentowych. W 2013 roku spośród pierwszej piątki krajów o największej liczbie przyznanych patentów na rynku amerykańskim TRIZ stosowały trzy kraje, a wydaje się, że w niedługim czasie szóste w tym zestawieniu Chiny- jeżeli utrzymają tempo wzrostu – przegonią Kanadę.

Analizowany materiał, pochodzący z dwóch różnych źródeł, z całą pewnością pozwolił na zaobserwowanie pewnych prawideł dotyczących krajów implementujących TRIZ na szeroką skalę. Najbardziej wartościowym materiałem są tu dane przedstawiające lata 2008-2014, które bezpośrednio można odnieść do bazy MA TRIZ, dzięki czemu możliwe jest precyzyjne skorelowanie poszczególnych zmiennych na podstawie twardych danych. Warto jednak podkreślić, że na stwierdzenie bezwarunkowego występowania korelacji pomiędzy powszechnym stosowaniem TRIZ a wzrostowi liczby patentów, jest jeszcze za wcześnie – tendencja, choć jest tu wyraźnie widoczna, ciągle pozostaje na dużym stopniu ogólności. W celu jak najbardziej szczegółowego, na poziomie poszczególnych krajów, zbadania potencjalnego wpływu stosowania metodologii Teorii Rozwiązywania Innowacyjnych Zadań na liczbę patentów, zdecydowano się na jeszcze jedną analizę. Wedle założeń TRIZ największy wpływ na tworzenie innowacji mają specjaliści III, IV oraz V poziomu, a więc ci, którzy mają za sobą znaczącą praktykę w tej dziedzinie. Aby jak najrzetelniej sprawdzić, czy założenia Teorii pokrywają się z rzeczywistością, postanowiono dokonać analizy sześciu państw o największej łącznej liczbie certyfikacji III, IV i V stopnia (na podstawie danych MA TRIZ) w odniesieniu do liczby patentów uzyskanych w Amerykańskim Urzędzie Patentowym.

Prezentowany poniżej wykres przedstawia dane dotyczące liczby patentów uzyskanych przez dany kraj, liczby certyfikacji III, IV oraz V stopnia uzyskanych w danym roku, ogólną liczbę certyfikatów III, IV oraz V stopnia, a także ogólną liczbę wszystkich certyfikatów TRIZ (uwaga ta dotyczy wszystkich wykresów tego typu). W przypadku Korei Południowej, kraju o najwyższej łącznej liczbie najwyższych stopni certyfikacji, wyraźnie widać, że wraz ze wzrostem specjalistów TRIZ rośnie też wyraźnie liczba patentów. Tylko w latach 2009-2013 liczba uzyskanych przez Koreę Południową patentów wzrosła niemal o siedem tysięcy. W tym czasie, poprzez systematyczny wzrost certyfikacji najwyższego stopnia, liczba specjalistów TRIZ zwiększyła się o ponad trzystu. Dodatkowo postanowiono przeprowadzić tu test korelacyjny Pearsona, gdzie ogólna liczba specjalistów III, IV oraz V stopnia została potraktowana jako zmienna niezależna, a liczba patentów uzyskana w poszczególnych latach jako zmienna zależna. Obliczony w ten sposób związek korelacyjny wyniósł 0,62, co oznacza, że można tu mówić o wpływie TRIZ na uzyskiwanie patentów.

Drugim pod względem łącznej liczby uzyskanych certyfikatów najwyższych stopni jest Rosja, której stosunkowo wysoka liczba specjalistów TRIZ odpowiada stosunkowo niewielkiej ilości uzyskanych patentów. Jak już wspomniano, taka sytuacja wynikać może z faktu odpływu z tego państwa specjalistów, którzy przenoszą się do innych krajów i tam kontynuują swoją działalność innowacyjną. Mimo wszystko jednak i tutaj daje zauważyć się pewien ogólny kierunek prawidłowości wzrostowej – wraz ze rosnącą liczbą specjalistów TRIZ rośnie też liczba patentów. Potwierdza to współczynnik korelacji Pearsona, który dla Rosji wyniósł 0,69, co z całą pewnością pozwala na potwierdzenie przyjętego założenia.

Jeszcze wyraźniej wspomnianą korelację dostrzec można w USA, gdzie od momentu przeprowadzenia pomiaru aż do jego zakończenia, czyli w latach 2009-2014, nastąpił bardzo wyraźny wzrost liczby patentów oraz idący z nim w parze wzrost specjalistów TRIZ najwyższych stopni. Obliczony dla Stanów Zjednoczonych współczynnik korelacji Pearsona bardzo wyraźnie potwierdził zachodzący tu związek i wyniósł aż 0,95.

Analogiczną do poprzedniego zestawienia sytuację zauważyć można w przypadku Chin. Tutaj również lawinowy wręcz wzrost specjalistów III, IV i V stopnia odpowiada ogromnemu przyrostowi uzyskanych patentów. Chiny w analizowanym okresie uzyskały tu ponadtrzykrotny wzrost jeżeli chodzi o patenty oraz aż ośmiokrotny jeżeli chodzi o specjalistów TRIZ. Współczynnik korelacji Pearsona wyniósł tu zaś 0,91.

Również Tajwan poszczycić może się wzrostem liczby patentów wraz z uzyskiwanymi certyfikacjami, choć oczywiście ich przyrost nie jest tak dynamiczny jak w pozostałych krajach, to i w tym przypadku można stwierdzić występowanie związku. Uzyskany wynik współczynnika korelacji Pearsona – 0,91 potwierdza występowanie takiej zależności.

Podobnie dzieje się w przypadku Niemiec – można mówić tu o wpływie najwyższych stopni certyfikowania TRIZ na wzrost liczby patentów. Wraz z stosunkowo niewielkim wzrostem specjalistów TRIZ rośnie tu ilość stworzonych innowacji, a współczynnik korelacji Pearsona wyniósł tu 0,80.

Podsumowanie

Stosunkowo wysokie wyniki korelacyjne uzyskane przez poszczególne kraje są z całą pewnością ważnym argumentem świadczącym na korzyść postawionego na początku niniejszego raportu pytania badawczego o możliwość wpływu TRIZ na wzrost liczby patentów w danym kraju. Związek taki ujawniają również analizy poszczególnych statystyk dotyczących patentów. Wydaje się, że nieprzypadkowp czołowe kraje mogące poszczycić się coroczną najwyższą liczbą przyznanych patentów na świecie postanowiły zaimplementować u siebie metodologię TRIZ. Należy jednak być świadomym, że choć wszelkie przesłanki zdają się wykazywać taki związek, to nie można jeszcze z całą pewnością określić jego siły. Niestety kluczowym czynnikiem w niniejszej analizie jest dostępność danych. Zwłaszcza w przypadku szkoleń i certyfikacji TRIZ informacje ogólnodostępne są nad wyraz skromne i ograniczone. Chociażby dlatego na tym etapie niemożliwa jest analiza najbardziej oczywista, a więc skorelowanie firm szkolących swoich pracowników w metodologii Teorii Rozwiązywania Innowacyjnych Zadań z liczbą uzyskiwanych przez nie patentów. Często dane te, zwłaszcza odnośnie liczby specjalistów oraz dat ich certyfikacji, są niemożliwe do zdobycia co, niestety, odbijać się musi na pewności stwierdzeń co do stopnia korelacji. Analizy przeprowadzone na poszczególnych krajach są obecnie jedyną możliwością weryfikacji badanego problemu. Choć, ze względu na przytoczone powyżej argumenty, stwierdzenie siły związku pomiędzy tymi dwiema zmiennymi nie jest obecnie możliwe w sposób niepodważalny, to jednak z całą pewnością można stwierdzić, że związek taki tu występuje. Co więcej, przytoczone w niniejszym raporcie dane, zestawienia oraz wyliczenia z całą pewnością pozwalają czytelnikowi na wyrobienie sobie własnego zdania i wyciągnięcie wniosków z zamieszczonych tu statystyk.

Warto też na sam koniec napisać parę słów na temat Polski. Uważny czytelnik z pewnością zauważył, że zajmuje ona jedno z ostatnich miejsc w Unii Europejskiej pod względem opisywanego tu na początku współczynnika innowacyjności. Na pewno dostrzegł również odległe pozycje Polski w ogólnym zestawieniu rankingowym zgłoszeń patentowych na świecie oraz jej całkowity brak w statystykach Amerykańskiego Urzędu Patentowego. Choć słowa te pisane są z bólem, nie trzeba nikogo przekonywać, że sytuacja innowacyjna Polski jest zła. Co więcej, fundusze unijne przeznaczone na wieloaspektowo rozumiany rozwój, które do tej pory szerokim strumieniem płynęły do naszego kraju, po 2020 roku skończą się. Jest to zatem ostatni dzwonek dla Polski aby nie podzielić losu innych państw, które po zakończeniu okresu dofinansowań z Unii Europejskiej popadły w marazm i stagnację. Jak poważne mogą być tego konsekwencje nie trzeba nikogo przekonywać – wystarczy spojrzeć na sytuację Portugalii, Hiszpanii czy też Grecji. Doświadczenia innych krajów, które nie wykazały się zdolnością wypracowywania własnymi siłami swojego dobrobytu, powinny być wystarczającym ostrzeżeniem. Wobec dość ograniczonych zasobów (rozumianych tu szeroko jako baza do tworzenia innowacji) tym bardziej powinniśmy wykorzystać metodologię pozwalającą na efektywne korzystanie z ich ograniczonej ilości. Nauka twórczego myślenia przynoszącego efektywne rozwiązania powinna być powszechna w kraju, który nie może poszczycić się wielkimi osiągnięciami na polu innowacji. Tym bardziej zatem wydaje się zasadne, aby – wobec przedstawionych powyżej danych – rozpocząć w Polsce implementację TRIZ na szeroką skalę oraz szczególny nacisk położyć na jego popularyzację wśród najmłodszych – przyszłych potencjalnych wynalazców.

Wszystkie artykuły

Szkolenia

Konsulting

Więcej

Dowiedz się więcej

TRIZ a innowacyjność

Skip links

Szkolenia

Konsulting

Więcej

Dowiedz się więcej